Olağanüstülük ne demektir? | Olağanüstü Metinler

Bu yazımızda “Olağanüstülük ne demektir?” sorusunu yanıtlayacağız. Olağanüstülük, normalde olamayacak olaylara denir. Bu sebeple olağanüstü olayların olduğu destan, masal ve halk hikâyelerinde olağanüstü ögeler bulunur.

Olağanüstü olayları konu alan metinleri okumak, son dönemlerde oldukça yaygınlaşmıştır. Peki bu tarzdaki eserleri okumak sizin ilginizi çeker mi? Bu soruya kesinlikle diye yanıt verenleri duyuyor gibiyim? Ama bu herkesin bu tür metinlerden hoşlandığı anlamına tabii ki gelmiyor.

Özellikle tarihi anlatan fantastik eserler, destanlar, masallar, halk hikâyeleri, mesneiler ve kahramanlık konulu halk hikayeleri okumayı sevenler için bu tarz eserler oldukça ilgi çekicidir. Nitekim dünya edebiyatında Yüzüklerin Efendisi, Akhilleus’un Şarkısı, Ben Kirke; Türk edebiyatında ise Otacı gibi yeni nesil destansı anlatılar okurlar tarafından ilgiyle okunmaktadır. Bunun sebebi insanlardaki kahramanlık hissinin hiçbir zaman tükenmeyecek olmasıdır.

Olağanüstü Olayları Konu Alan Metinleri Okumak: Bir kişi yendiği düşmanı ne kadar güçlü ise o kadar kahramandır.

Olağanüstü olayları konu alan metinler arasında ön plana çıkan eserlerin çoğunluğu tarihteki büyük zaferler üzerine kurulmuştur. Çünkü bir kişi, yendiği düşmanı ne kadar güçlü ise o kadar kahramandır. Örneğin İlyada Destanı’nda Akhilleus, Hektor gibi güçlü bir düşmanı değil de küçük bir derebeyini yenseydi; muhtemelen Homeros bu destanı yazmazdı.

Bu tür anlatılarda kahramanlık kadar önemli bir diğer unsur, olaylar karşısındaki tanrısal müdahalelerdir. İlyada Destanı üzerinden düşünürsek:

Tanrılar olaylara müdahale etmeselerdi Akhilleus ile Hektor’ın mücadelesi nasıl sonuçlanabilirdi?

Bu sorunun yanıtı da şu ki, muhtemelen zalimliği ve katılığı ile ünlü Hektor kazanırdı. Demek ki kadim destanlarda ve kahramanlık konulu anlatılarda, bir liderin kudreti önemlidir. Ancak tanrının ona yardımı da önemli bir motiftir.

Dünyada pek çok millet bulunmasına karşın hepsinin kendilerine ait doğal birer destanlarının olmamasının nedeni sizce ne olabilir?

Bu sorunun yanıtı da aslında yukarıda gizli. Destanlar milletlerin kuruluş aşamasına ilişkin kadim metinlerdir. Yani milletleşme aşamasına erken geçen, devletler kuran, kurduğu devletler dağılan, büyük zaferler ve büyük mağlubiyetler yaşayan uluslar destanlar oluşturur. Çünkü bir milletin destan oluşturabilmesi için köklü bir tarihe sahip olması gerekir. Ulusça büyük başarı ve hatta musibetlere göğüs germek zorunda kalınması millet bilincini kuvvetlendirir. İşte bu yüzden dünyada sadece bazı milletlerin destanları vardır.

Türkler tarihin kadim ve köklü milletlerinden biridir. Bu sebeple Türk edebiyatında birçok destan vardır: Oğuz Kağan Destanı, Yaradılış Destanı, Türeyiş Destanı, Göç Destanı, Alper Tunga Destanı vb.

KAYNAKÇA

Demirel, H. (2015). Türk destanlarının ana unsurları. İstanbul: Ötüken Yayınları.

Özet

Başlık

Olağanüstü Olayları Konu Alan Metinleri Okumak | Destanlar ve Mitler

Açıklama

Olağanüstü olayları konu alan metinleri, destanları okumak ilginizi çeker mi? Her milletin destanı niçin yok? Bir kişi yendiği düşmanı vb.

Yayımcı

Ensar KILIÇ

Yayımlayan

Simit Çay Edebiyat Etkinlikleri

Logo