Mizah anlayışı, bireyin yaşamı estetik, edebî ve zihinsel bir incelikle yeniden yorumlamasıdır. Nitekim mizah hem edebiyatta hem de günlük hayatta ince ve etkili düşünmeyi gerektirir. Şimdi gelin “Mizah anlayışı nasıl gelişir?” sorusunu yanıtlayalım.
Gerekli süre: 2 saat
Mizah anlayışı nasıl gelişir?
- Mizah anlayışını geliştirmenin ilk basamağı kültür seviyemizi arttırmaktır.
İncelikli ve etkili söz ve davranışlar, zekice tasarımlar gerektirir. Ancak bunu yapmak içinse yeterince bilgili olmamız gerekir.
- İncelikli fikirler edinmek için kaliteli kitaplar okunmalıdır.
Kitap okumak mizahi anlayışı geliştirmek için etkili bir yöntemdir.
- Basit, sıradan ve kaba espri anlayışı terk edilmelidir.
Mizah kültürden beslenir. Bu yönünde kültürün bütün inceliklerini yansıtır. Her toplumun farklı bir kültürel yapısı vardır. Bu sebeple bir toplumu eğlendiren ve hatta güldüren olgular başka bir toplumda hoş karşılanmayabilir. Nitekim her toplumun mizah konusu yapamayacağı değerleri vardır. Yeterince iyi planlanmamış bir mizah bu değerlere inanan veya bu değerlere önem veren kişileri rencide edebilir.
- Mizah yaparken amaç rencide etmek olmamalıdır.
- Mizah, karşıdaki kimseyi küçük düşürme ya da alay etme aracı değildir. Mizahı bu yönde anlayan bir kişinin mizah anlayışı hiçbir zaman gelişmeyecektir. Ayrıca seviyeli fikir tartışmaları ve beyin fırtınası teknikleri mizah anlayışının gelişmesine katkı sağlayacaktır.
- Mizahi yönümüzü kime nasıl göstereceğimizi iyi bilmemiz gerekir.
Mizah ve şaka unsurları toplumsal olduğu kadar da bireyseldir. Ancak bazı insanlar şaka yapmaktan ve kendisine şaka yapılmasından hoşlanır. Bazı insanlar ise bu konuda çok daha hassastır. Doğru hesaplanmamış bir mizah, bu kişilerin kırılmasına neden olabilir. Örneğin Çin’deki Konfüçyüs öğretisine inanan kişiler, mizahı kötü ve çekilmez bir unsur olarak görür ve hiçbir şeklini onaylamazlar.
- Hayatın dramatik yönleri hakkında düşünmek mizah anlayışımızı geliştirir.
Hayatın sadece olumlu ya da olumsuz yanlarını düşünenler doğru bir mizah geliştiremezler.
Seviyeli Mizah Anlayışı Nasıl Gelişir?
Yerme, kötüleme ve yok etmeyi amaçlamayan bir mizah anlayışı her yönüyle sağlıklı bir ruh yapısına işaret etmektedir. Çünkü mizah insanların esnek ve etkili düşünme kabiliyetlerine katkı sağlamaktadır. Aynı zamanda mizah zor ve stresli durumlarda ortamın sakinleştirilmesi için oldukça iyi bir seçenektir.
Nitekim seviyeli bir mizah anlayışı, yıkmayı değil yapmayı yeğler. Yani kötü bir durumu daha iyi anlatmaya yarar. İyi bir durumu kötü hâle getirmeye değil.
Mizahın Sosyal Dönüşümü
21. yüzyılda mizah bir sosyal dönüşüm aracı olarak görülmüştür. Nitekim mizah bu yönüyle görsel bir reklam aracına dönüştürülmüştür. Bugün birçok komedyen aynı zamanda reklam filmlerinin değişmez figürlerdir. Mizahın tanıtım için bu denli olmasının sebebi, mizahi yapıtlarda izleyici ve konuşmacı arasındaki etkileşimin çok yüksek olmasıdır. Yapılan bir çalışmada mizah kullanılan derslerde öğrencilerin derse ilgisinin arttığı görülmüştür.
KAYNAKÇA
Adam, A. (2016). Sanat eğitimi ve mizah. I. Uluslararası sosyal Bilimler Sempozyumu Bildiri Kitabı, 47-56.
Tekin, M. S. (2019). Mizah anlayışının şekillenmesinde ve mizaha yönelmede sosyal ve kültürel çevrenin rolü: karikatüristler ve stand-up komedyenleri ile yapılan niteliksel çalışma (Master’s thesis, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Yardımcı, İ. (2010). Mizah kavramı ve sanattaki yeri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 1-41.
[…] yazısının diğer adı fıkradır. Köşe yazıları yani fıkralar güldürü amacı taşıyan mizahi fıkralarla karıştırılmamalıdır. Köşe yazılarının amacı güldürmek değil güncel bir […]