Ele alınan konunun anlam bütünlüğü içerisinde ele alındığı metin bölümleri olan paragraflar, birçok farklı çeşide sahiptir. Nitekim ÖSYM sorularında paragraf çeşitleri; fikir paragrafı, tahlil paragrafı, olay paragrafı ve tasvir paragrafı gibi türlere ayrılır. Öyleyse gelin “Paragraf çeşitlerinin özellikleri ve İngilizce essay türleri nelerdir?” birlikte öğrenelim.
- Fikir paragrafı: Bir konu hakkındaki düşüncelerin yer aldığı paragraflardır. Bu paragrafların en önemli özelliği genellikle yorum içermeleridir. Fikir paragrafları genellikle bir konunun enine boyuna tartışıldığı metinlerdir.
- Tahlil (çözümleme) paragrafı: Bireyin iç dünyasını yani psikolojisini ele alan paragraflara tahlil paragrafı adı verilmektedir. Bu tür paragraflarda bireylerin kendi iç dünyalarında yaşadıkları ve hissettikleri olgu ve duygular öne çıkar.
- Olay paragrafı: Öyküleme anlatım biçimi kullanılarak genellikle bir kişinin başından geçen olaylar akıcı şekilde anlatıldığı paragraflara olay paragrafı denir. Bu tür paragraflarda öne çıkan betimlemeler değil kişinin başından geçenlerdir.
- Tasvir (betimleme) paragrafı: Olaydan ziyade mevcut bir durumun şekil, renk ve hissediş gibi özelliklerinin öne çıkarılması ile oluşturulan paragraflara tasvir paragrafı denir. Bu paragraflarda betimleme anlatım biçimi baskındır. Tasvir paragraflarında çok sayıda sıfat bulunur.
- Açıklama paragrafı: Bir konu hakkında tanımların yapılıp konu ile ilgili detaylı bilgilerin verildiği paragraflardır. ÖSYM sınavlarındaki paragraflar genellikle açıklama veya fikir paragrafıdır.
- Mizahî paragraf: Güldürürken düşündüren, yer yer alaycı cümlelerden oluşan paragraflara mizahî paragraf denir. Edebî fıkralarda bulunan paragraflar genellikle bu türdendir.
- Fantastik (düşsel) paragraf: Gündelik hayatta yaşanması mümkün olmayan olayların belirli bir tutarlılık içerisinde ele alındığı paragraflardır. Paragraf çeşitleri içerisinde genellikle sınavlarda karşımıza çıkmayan bir türdür.
Paragraf Çeşitleri İngilizce (Essay Türleri)
Eğer uluslararası bir dil sınavına ya da YDS’ye girecekseniz ÖSYM’nin sorduğu paragraf çeşitlerinden daha fazlasını bilmelisiniz. Bu sebeple temel essay türleri (the main types of essay) yani paragraf çeşitleri İngilizce biçimiyle aşağıda açıklanmaktadır.
- Expository essay: Türkçedeki açıklayıcı anlatıma denk düşer. Bir konunun detaylarının aktarıldığı yazılardır.
- Narrative essay: Olayların yoğun olduğu metinlerdir. Türkçedeki öyküleyici anlatıma benzer.
- Problem solution essay: Herhangi bir sorunun çözümünü anlatan paragraflardır.
- Descriptive essay: Düşünceyi geliştirme yolları içerisinde yer alan tanımlamaları içeren metinlerdir.
- Opinion essay: Düşünce metinleridir. Yukarıda anlatılan fikir paragraflarına denk düşer.
- “How to make” essay: Bir şeyin nasıl yapıldığını belirten yazılardır.
- Argumentative essay: Tartışma içerikli metinlerdir. Özellikle bilimsel metinlerde bu anlatım şekline çok rastlanmaktadır.
- Cause and effect essay: Neden-sonuç ilişkisini içeren yazılardır.
- Persuasive essay: Bir konudaki durum ya da oldunun avantaj ya da zararları konusunda bireyleri ikna etme amacı taşıyan metinlerdir.