GENEL

Dil canlı bir varlık mıdır?

Paylaş

“Dil canlı bir varlık mıdır?” yoksa “Yapay mıdır?” sorusu binlerce yıldır tartışılmaktadır. Bununla birlikte dil tıpkı canlı varlıklar gibi sürekli değişir ve dönüşür. Bu sebeple toplumu etkileyen ve toplumdan etkilenen sosyal bir varlık olan dil canlıdır. Türk Dil Kurumu dili, toplum paydaşları arasındaki sosyal ve millî bir anlaşma olarak tanımlamaktadır.

Dilin canlı bir varlık olduğunu nasıl kanıtlarız?

Dilin canlı olmasının en açık göstergesi sürekli değişmesi ve kültür ile iletişim içerisinde olmasıdır. Buna dil biliminde dilin doğal seçilimi denmektedir. Bu seçilim her dilin farklı dil ve anlatım özellikleri kazanmasını sağlar. Aşağıda “Dil canlı bir varlık mıdır?” sorusuna yanıt olarak dilin canlı bir varlık olmasının kanıtları yer almaktadır.

Doğal seçilim: Dilin canlı olması mecazi bir metafordur. Ancak dilin organik bir yapı olduğunu kanıtlayan birçok farklı veri vardır. Bunların en önemlisi dilin doğal seçilim kurallarına göre işleyen yapısıdır. Örneğin bir dilde yeni bir kelime üretildiğinde bu kelimenin tutup tutmayacağını halk belirlemektedir. Nitekim birçok kelime aydınlar tarafından yabancı kelimelerin yerine önerilmesine rağmen tutmaz. Bazı kelimeler ise hemen kabullenilir. Bu da dilde doğal bir seçilim kuralının işlediğini gösterir.

Dilin farklı ortamlara uyum sağlaması: Dil de tıpkı canlılar gibi farklı ortamlara uyum sağlar. Yani gerektiğinde dil içinde diller türer. Bunlara özel diller denir.

Kalıtım: Tıpkı insanlar gibi dillerin de kalıtsal kodları vardır. Her dil sözcük üretmekten söz dizimine kadar kendi yapısına uygun olarak işletilmektedir. Kısacası dillerin geçmişten getirdikleri dil bilimsel mirasları vardır.

Diller de ölür!

Bir dilin yeterince konuşuru kalmadığında diğer kuşaklara iletilmesi tehlikeye girer. Bu noktada birçok dil tıpkı canlı bir organizma gibi ölmüştür.

Dil kültürden etkilenir ve değişir.

Dil ve kültür arasındaki ilişki karşılıklı bir yapıdadır. Yani hem kültür dili etkiler hem de dil kültürü etkiler. Bu noktada toplumun kültüründeki değişmeler dile de yansır. Yani dil, insanların fikir dünyası içerisindeki değişimleri saklayan doğal bir araçtır.

Dil kendini üretir yani canlılar gibi o da ürer.

Üretici dönüşümsel dil bilgisi dilin insanlığın düşünce sınırları içerisinde sürekli değiştiğini ortaya koymuştur. Yani değil tıpkı insanlar gibi sürekli üretim ve üreme halindedir. Dilin içerisinden her gün milyonlarca o güne kadar hiç kullanılmamış cümle doğar. Bu da dilin canlı olduğuna önemli bir kanıttır.

Simit Çay

Simit Çay, edebiyattan teknoloji dünyasına kadar geniş bir alanda bilgiler bulabileceğiniz kültür platformudur. Siz de bizi takip ederek kültürel ve teknolojik gelişmelerden anında haberdar olun. Bizi takip etmek için buradan YouTube kanalımıza abone olmak ister misiniz?

Yorumlar

Son gönderiler

Uluslararası Dil ve Edebiyatta Sağlık Sempozyumu Özet Kitapçığı

Özet Kitapçığıİndir 16–18 Mayıs 2025 tarihleri arasında Buhara’da düzenlenen Uluslararası Dil ve Edebiyatta Sağlık Sempozyumu,… Daha Fazla

Haziran 30, 2025

Islak Tezgâh – Alper Sadıç

Yazar Alper Sadıç’ın 7. kitabı Islak Tezgâh, 25 minimal öyküden oluşmaktadır. Mythos Kitap aracılığı ile… Daha Fazla

Nisan 6, 2025

11. Simit Çay Edebiyat Etkinlikleri Şiir Yarışması Sonuçları Açıklandı 🎉

Şiir severlerin heyecanla beklediği 11. Simit Çay Edebiyat Etkinlikleri Şiir Yarışması sonuçlandı! Türkiye'nin dört bir… Daha Fazla

Mart 1, 2025

12. Simit Çay Edebiyat Etkinlikleri Ödüllü Şiir Yarışması

DUYURU: 11. yarışmanın sonuçları 1 Nisan 2025'e kadar simitcay.com'dan açıklanacaktır. Şiir Yarışması 2025: Simit Çay Edebiyat… Daha Fazla

Şubat 3, 2025

APA 7 Atıf Sisteminin Özellikleri

APA 7 Atıf Sistemi, Amerikan Psikoloji Derneği (American Psychological Association) tarafından geliştirilen bir kaynak gösterim… Daha Fazla

Kasım 21, 2024

Brezilya’dan Japonya’ya İnsan Manzaraları

Brezilya’dan Japonya’ya İnsan Manzaraları, farklı coğrafyalarda yaşayan insanların hayatlarını, kültürlerini ve hikâyelerini bir araya getiren… Daha Fazla

Kasım 21, 2024