Hikâye, gerçek veya gerçeğe uygun olayların anlatıldığı romandan kısa düzyazı türüne denir. Dünya edebiyatında iki temel hikâye türü olay hikâyesi ve durum hikâyesi olarak adlandırılır.
Yazı etiketleri “Cumhuriyet Dönemi’nde hikaye kitabı yayımlayan ilk yazar kimdir?”
Cumhuriyet Dönemi’nde hikaye kitabı yayımlayan ilk yazar Fahri Celalettin Göktulga’dır. Ona ait Talak-ı Selase (1922) adlı eser ise Cumhuriyet Dönemi’nde yazılan ilk hikâyedir. 1921’de Halide Nusret Zorlutuna tarafından yayımlanan Küller adlı roman ise Kurtuluş Savaşı yıllarında 1921’de yayımlanan tek romandır. Cumhuriyet ilan edilmeden yazılmış olsa da Kurtuluş Savaşı esnasında yazıldığı için Cumhuriyet Dönemi’nin ilk romanı kabul edilir. Aynı atmosferde yazılan Kiralık Konak (1922), Ateşten Gömlek (1922) bizzat Kurtuluş Savaşı’nı anlatan romanlardır. 1922’de Reşat Nuri Güntekin tarafından yazılan Çalıkuşu ise Cumhuriyet Dönemi romanının ilk gelişmiş örneği olarak kabul edilir.
Yani Cumhuriyet Dönemi romanı ya da hikayesi derken doğrudan 29 Ekim 1923 değil, Kurtuluş Savaşı’nın başladığı dönemi esas almak daha doğrudur. Çünkü bu dönemde hâlihazırda bulunan Millî Edebiyat zevki Cumhuriyet’in ilanından sonra da devam etmiştir.
Cumhuriyet Dönemi’ndeki İlk Roman ve Hikayeler
Cumhuriyet Dönemi’ndeki ilk başarılı hikâye örnekleri yine daha önce de Türk edebiyatlarında özgül bir ağırlığı olan Millî Edebiyatçılar tarafından verilmiştir. Bunlar Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Halide Edip Adıvar, Refik Halit Karay, Aka Gündüz ve Reşat Nuri Güntekin’dir.
Millî Mücadele, Kurtuluş Savaşı ve Atatürk’ün gerçekleştirmiş olduğu inkılâplar bu devir hikâye ve romanını derinden etkilemiştir. Bunlar içinde harf inkılâbı ve matbuat hayatı ile ilgili düzenlemeler, şairlere ve yazarlara belli başlı yaptırımlar şeklinde kendisini göstermiştir. Örneğin, Cumhuriyet’in ilanına kısa bir süre kala, 1920-1921 yılları Kurtuluş Savaşı’nın en şiddetli günleri ve yeni devletin kuruluş hazırlıklarıyla geçtiğinden, 1921’de sadece Halide Nusret Zorlutuna’nın Küller adlı romanı yayınlanabilmiştir. (…) Bu dönemde Mustafa Kemal Atatürk’ün özellikle Reşat Nuri Güntekin’in 1922’de yayımladığı Çalıkuşu adlı romanını çok sevdiği ve yanından hiç ayırmadığı ifade edilir.